10

Rác thải nhựa và một số biện pháp hạn chế rác thải nhựa trong cơ sở y tế

Rác thải nhựa đang được xem là vấn đề ảnh hưởng đến môi trường lớn nhất hiện nay ở hầu hết các quốc gia trên thế giới và cả Việt Nam. Ai cũng biết rằng rác thải nhựa mang đến nhiều nguy hiểm, nhưng cụ thể tác hại của rác thải nhựa đối với cuộc sống và môi trường ra sao? Hãy cùng  theo dõi bài viết sau để nhìn nhận rõ hơn, từ đó cùng chung tay khắc phục hiểm họa này ngay hôm nay.

 – Nhựa hay chất dẻo tổng hợp là sản phẩm không có sẵn trong tự nhiên mà do con người tạo ra.

– Chúng có thời gian phân hủy rất lâu, có thể kéo dài đến cả trăm, ngàn năm (chai nhựa mất tới 450 – 1000 năm mới phân hủy, ống hút nhựa và túi nilon thì phải mất tới 100 – 500 năm …).

– Rác thải nhựa là những sản phẩm nhựa sau khi đã sử dụng và được thải ra môi trường như: Túi nhựa chai nhựa, ống hút nhựa, các loại chất dẻo tổng hợp …

 Việt Nam là 1 một trong 5 quốc gia xả chất thải nhựa nhiều nhất thế giới, với khoảng 1,8 triệu tấn ra môi trường mỗi năm. Thói quen sử dụng đồ nhựa đã ảnh hưởng tới môi trường, đe dọa môi trường sống của động thực vật và đặc biệt là ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại văn bản số 161/LĐCP ngày 25/4/2019, Bộ Y tế đã ban hành Chỉ thị số 08/CT-BYT ngày 29/7/2019 về giảm thiểu chất thải nhựa trong cơ sở y tế.

         Trong cơ sở y tế, chất thải nhựa được phát sinh từ các nguồn sau:

– Do đặc thù y tế, việc lưu trú, sinh hoạt của nhân viên y tế, bệnh nhân và người nhà bệnh nhân làm phát sinh lượng chất thải nhựa dùng một lần trong sinh hoạt rất lớn.

– Rác thải nhựa phát sinh từ các hoạt động chuyên môn y tế như bao bì, dụng cụ bao gói, chứa, đựng thuốc, hóa chất, trang thiết bị, vật tư, vật liệu, đồ dùng trong y tế. Do tính tiện lợi của các sản phẩm nhựa dùng 1 lần như bơm kim tiêm dùng 1 lần, dụng cụ thiết bị dùng 1 lần trong phẫu thuật, xét nghiệm như găng tay vô trùng, chai, lọ, ống đựng bệnh phẩm.., đã góp phần loại trừ, giảm thiểu nhiều nguy cơ lây nhiễm, đảm bảo các hoạt động chuyên môn y tế được thực hiện đúng theo quy định, đặc biệt những công việc đòi hỏi nghiêm ngặt về vô trùng, an toàn, an ninh sinh học. Điều đó đồng nghĩa với việc chủng loại chất thải nhựa trong cơ sở y tế là đa dạng và phát sinh với khối lượng lớn.

Tác hại của rác thải nhựa đới với con người

– Rác thải nhựa có thời gian phân hủy rất dài lên đến cả 100 năm thậm chí 1000 năm, chúng sẽ bị phân rã thành các mảnh nhựa siêu nhỏ, những hạt vi nhựa (microplastic) này đi vào nguồn nước, đất, không khí, thức ăn… và khi con người tiếp xúc, ăn phải những mảnh vi nhựa này thì sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe. Đây cũng là nguyên nhân gây ra nhiều bệnh nguy hiểm như bệnh về hô hấp, bệnh về thần kinh,…

– Ngoài ra, theo các nhà khoa học việc xử lý rác thải nhựa bằng cách đốt cũng gây ra nhiều nguy hiểm cho sức khoẻ cả cộng đồng vì khi đốt rác thải nhựa sẽ tạo ra khí dioxin và furan…gây khó thở, rối loạn tiêu hoá, làm tăng khả năng ung thư.

Một số biện pháp giảm thiểu chất thải nhựa tại cơ sở y tế:

– Thực hiện phân loại triệt để chất thải nhựa, ni lông khó phân hủy để thu gom, tái chế đúng quy định.

– Sử dụng vật liệu có thể phân huỷ thay thế sản phẩm nhựa dùng một lần bằng cách nâng cao ý thức sử dụng của người dân, nên hạn chế tối đa việc sử dụng đồ nhựa, sử dụng các vật dụng làm bằng các nguyên liệu như thủy tinh, vải, gỗ… để có thể sử dụng lại nhiều lần. Hạn chế sử dụng các sản phẩm nhựa dùng một lần như chai nước uống, ống hút, cốc, bát, đĩa…cho mục đích ăn uống trong các cuộc họp, hội nghị, hội thảo của Trung tâm và tiến tới thay thế bằng các vật dụng làm từ vật liệu thân thiện với môi trường hoặc có thể tái sử dụng.

– Nhân viên y tế cần tuyên truyền để thay đổi nhận thức, hình thành thói quen cho, bệnh nhân và người nhà bệnh nhân về thay thế sản phẩm nhựa dùng một lần, giúp hạn chế việc phát sinh chất thải nhựa như: Treo băng ron, khẩu hiệu, pa nô, áp phích; dán thông tin tại bảng truyền thông, nói chuyện sức khỏe tại buổi sinh hoạt của bệnh nhân và người nhà bệnh nhân ở các khoa phòng với nội dung về tác hại của chất thải nhựa đến sức khỏe và môi trường,…

Khẩu hiệu tuyên truyền

1.- Rác thải nhựa đang giết chết sinh vật biển.

2.- Cùng hành động để bảo tồn thiên nhiên, điều hòa khí hậu, giảm thiểu ô nhiễm.

3.- Cùng liên kết chống lại biến đổi khí hậu và ngăn chặn sự phá hủy hệ sinh thái toàn cầu.

4.- Ngay bây giờ: Nói không với túi ni lông và đồ nhựa dùng một lần chính là việc làm cứu Trái Đất.

5.- Loại bỏ rác thải nhựa bằng cách tái sử dụng và xử lý nó.

6.- Quyết tâm! Nói không với túi ni lông và đồ nhựa dùng một lần.

7.- Sử dụng nguồn nguyên liệu xanh là góp phần bảo vệ môi trường.

8.- Nâng cao chất lượng môi trường kích thích phát triển kinh tế và chống lại đói nghèo.

9.- Sử dụng nguồn nguyên liệu xanh là góp phần bảo vệ môi trường.

10.- Ô nhiễm môi trường từ việc sử dụng thuốc trừ sâu, các sản phẩm từ nhựa dùng một lần và túi ni lông khó phân huỷ.

11.- Hãy cứu thế giới và nói không với đồ dùng từ nhựa;

12- Hãy sử dụng các vật dụng có thể tái chế và phân hủy;

13- Hạn chế sử dụng nhựa là sự cứu rỗi của bạn đối với hệ sinh thái;

14- Quyết tâm! nói không với túi ni lông và nhựa;

15- Một túi ni lông, giết ngàn thế hệ;

16- Nói không với rác thải khó phân hủy;

17- Túi ni lông – Sự tiện lợi của bạn hôm nay là nỗi lo của ngàn năm sau;

18 – Hãy tái chế bất cứ đồ nhựa nào khi có thể.

Nguyễn Huỳnh Minh Trí – Tổng hợp